Werkgroep Historie – WO 2
Oorlogsdoden van Hees
In Hees vonden in de Tweede Wereldoorlog drie grote inslagen plaats, waarvan twee vlakbij de Petruskerk.
In de nacht van 21 op 22 juli 1942 vlogen veel geallieerde vliegtuigen over Nijmegen richting Duitsland. Rond half twee ontstond er een luchtgevecht. Een Brits vliegtuig is hierbij geraakt, dat daarop zijn bommen loste. Meerdere bommen kwamen terecht in Hees. Om 2.03 u. vond er een inslag plaats in de Dorpsstraat. De huizen met nummers 118, 122 en 126 werden volkomen verwoest. Veel andere woningen, met name in de Dorpsstraat en Bredestraat, raakten zwaar beschadigd, ook de Petruskerk werd zwaar gehavend. Onder het puin van de huizen lagen vier gewonden. Drie doden, vader en zoon Jansen en hun buurman Van Loon, werden geborgen.
Op de dag dat Italië capituleerde, 8 september 1943, vloog een eskader Duitse jagers over Nijmegen. Rond 19.55 uur kwam een van deze vliegtuigen, een eenmansvliegtuig, door onbekende oorzaak neer op de Oude Heselaan in de buurt van de Emmalaan. Op de grond werden hierdoor drie jongeren (7, 11 en 18 jaar) gedood en vielen zes gewonden. Het vliegtuig kwam midden op straat neer waardoor 34 huizen schade opliepen, maar er werd er geen totaal verwoest. De piloot wist zich met een parachute in veiligheid te brengen.
Op 25 september 1944 stortte om 18:20 uur de B-25 Mitchell II-bommenwerper, kenmerk FW211 van het 98e Squadron onder gezagvoerder S. Harrison brandend neer. Hij kwam terecht op de huizen tegenover de Petruskerk in Hees, Dorpsstraat 148-150, nu Korte Bredestraat. De ongetrouwde dames Dien en Nolda Dodemont en Maria Satink kwamen in hun woning om het leven, evenals drie bemanningsleden, de Britten S.Harrison en G.R.Munton en de Australiër H.M.Nottle. Het vierde bemanningslid, Air Gunner Ronald George Taylor, redde zich met zijn parachute, kwam als krijgsgevangene in Duitse handen, maar overleefde de oorlog.
Uitgebreidere informatie over alle individuele Heese oorlogsdoden is te vinden op de website www.oorlogsdodennijmegen.nl; zie de link naar de persoonlijke webpagina bij elke naam.
De plaquette op de Petruskerk is geplaatst in 2016 ter nagedachtenis aan de oorlogsslachtoffers. (Gemaakt door Jef van Kuyk.)
mei 1940
- Arend Hendrik van der Lienden, 33 jaar (Kerkstraat 149, dienstplichtig soldaat, gesneuveld 12 mei 1940, Rotterdam)
- Arnold Franciscus Kellendonk, 34 jaar (Bredestraat 29, dienstplichtig soldaat, gesneuveld 14 mei 1940, Middelburg)
22 juli 1942: inslaande bom Dorpsstraat
- Helmer Geert Jansen, 47 jaar, Dorpsstraat 118, omgekomen op 22 juli 1942 door inslaande bom Dorpsstraat
- Helmer Harmannus Jansen, 82 jaar, Dorpsstraat 118, omgekomen op 22 juli 1942 door inslaande bom Dorpsstraat
- Andreas van Loon, 80 jaar, Dorpsstraat 122, omgekomen op 22 juli 1942 door inslaande bom Dorpsstraat
8 september 1943: neerstorten Duits jachtvliegtuig Oude Heselaan
- Beppie (Elisabeth) Jonker, 11 jaar, Oude Heselaan 249, omgekomen op 8 september 1943 door noodlanding Duits jachtvliegtuig
- Tonnie (Antonia) Jonker, 7 jaar, Oude Heselaan 249, omgekomen op 8 september 1943 door noodlanding Duits jachtvliegtuig
- Gert-Jan Sipkes, leerling Scheepvaartschool, 18 jaar, Oude Heselaan 528, omgekomen op 8 september 1943 door noodlanding Duits jachtvliegtuig
22 februari 1944 bombardement
- Corry van Haeren, 17 jaar, Bredestraat 46 (omgekomen op Krayenhofflaan)
- Wilhelmus Ignatius Paulus Halderiet, 74 jaar, Dr. De Blécourtstraat 8
- Annie Hoetink, 20 jaar, Korte Bredestraat 8 (omgekomen Grote Markt)
- Aggie Peters, 30 jaar, Dorpsstraat 94 (omgekomen Stikke Hezelstraat)
- Eduard C.J. Hoogendorp, 20 jaar, Oude Heselaan 462 (aan verwondingen overleden op 1 maart 1944)
- Wim J.H. Horstink, 49 jaar, Emmalaan 5 (omgekomen op Kelfkensbos, aan verwondingen overleden op 13 maart 1944)
- Tonnie Ponten, 12 jaar, Dr. De Blécourtstraat 24 (omgekomen op Krayenhofflaan)
- Dirk Rutten, 37 jaar, Bredestraat 40 (vermoedelijk bombardement 22-2-1944, onbekend waar)
- Truus Witteveen-Dijkers, 22 jaar, Molenweg 100 (omgekomen op Krayenhofflaan)
Overige incidenten tijdens de bezetting
- Jo M. Giesen, Breedestraat 201, 40 jaar, werkbaas Hollandia Levensmiddelenfabriek, vergiftigd.
- Jan H.C. Pluim, Marialaan 55, 43 jaar, werkbaas Hollandia Levensmiddelenfabriek, vergiftigd.
- Pieter van der Scheer, 21 jaar, Marialaan 39, marechaussee, omgekomen bij vechtpartij tussen leden Nederlandse Unie en WA te Nieuwenhagen in Limburg op 21 maart 1941
17-25 september 1944 bevrijdingsstrijd
- Piet Willems, 59 jaar, Molenweg 56, op 17 september 1944 bij piketdienst bij molen op Hazenkampseweg dodelijk getroffen door bominslag
25 september 1944 neerstorten Britse bommenwerper Dorpsstraat
- Arnolda Francisca Dodemont, 45 jaar, Dorpsstraat 148, omgekomen door neerstorten bommenwerper op 25 september 1944
- Everdina Louisa Dodemont, 65 jaar, Dorpsstraat 148, omgekomen door neerstorten bommenwerper op 25 september 1944
- Maria Dodemont-Van Son, 89 jaar, Dorpsstraat 148 (aan verwondingen overleden op 16 november 1944)
- Maria Johanna Satink, 58 jaar, Dorpsstraat 148, omgekomen door neerstorten bommenwerper op 25 september 1944
- Stanley Harrison, 25 jaar (Brit, piloot), omgekomen door neerstorten bommenwerper op 25 september 1944
- George R. Munton, 32 jaar (Brit, navigator), omgekomen door neerstorten bommenwerper op 25 september 1944
- Harold M. Nottle, 25 jaar (Australiër, telegrafist), omgekomen door neerstorten bommenwerper op 25 september 1944
Arbeitseinsatz
- Gerard Havekes, 46 jaar, Dorpsstraat 155 (omgekomen op 7 juni 1945 te Unterlüss (D), dwangarbeid in Duitsland)
- Antoon Bernardus Peperkamp, 21 jaar, Bredestraat 42 (omgekomen op 7 oktober 1944, dwangarbeid in Duitsland, getroffen bij bombardement in Emmerich)
- Antoon Peters, 20 jaar, Bredestraat 152 (vermist en vermoedelijk omgekomen bij bombardement op 23 augustus 1944 op wapenfabriek te Neuss (D), waar hij dwangarbeider was)
Concentratiekampen
- Judith Prins, 13 jaar, Voorstadslaan 335 (joods, gedeporteerd, omgekomen op 21 september 1942 in Auschwitz)
- Caroline Prins, 18 jaar, Voorstadslaan 335 (joods, gedeporteerd, omgekomen op 21 september 1942 in Auschwitz)
- Mozes Prins, 48 jaar, Voorstadslaan 335 (joods, gedeporteerd, omgekomen op 27 januari 1943 in Mauthausen)
- Andries Velleman, 55 jaar, ondergedoken Molenweg 41 (joods, gedeporteerd, omgekomen op 19 november 1943 in Auschwitz)
- Clara Velleman-Koekoek, 55 jaar, ondergedoken Molenweg 41 (joods, gedeporteerd, omgekomen op 19 november 1943 in Auschwitz)
- Jacob Hartog Velleman, 26 jaar, ondergedoken Molenweg 41 (joods, gedeporteerd, omgekomen op 31 december 1944 in Auschwitz)
- Moritz Herbert Eugen Neufeld, 41 jaar, ondergedoken Bredestraat 168 (joods, gedeporteerd, omgekomen op 15 februari 1944 in Auschwitz)
- Hero Schaap, 30 jaar, Dennenstraat 2 (wegens illegaal inlichtingenwerk gearresteerd en op 5 september 1944 in Kamp Vught gefusilleerd)
- Mathilda Rebecka Ida Neufeld-Wallach, 48 jaar, ondergedoken Bredestraat 168 (joods, gedeporteerd, omgekomen op 4 november 1944 in Auschwitz)
- Nathan Pels, 34 jaar, ondergedoken Dorpsstraat 67 (joods, gedeporteerd, omgekomen op 8 maart 1945 in Buchenwald)
- Pieter Ruijsch van Dugteren, 48 jaar, Dorpsstraat 180 (gearresteerd wegens anti-Duits gedrag, omgekomen op 20 november 1944 in Neuengamme)
- Peter Will, 48 jaar, Bredestraat 24 (verzet, omgekomen op 24 april 1945, bij transport van Neuengamme naar Bergen Belsen)
Frontstadtijd en later
- Gerrit Mulder, 71 jaar, Parkweg 38 (omgekomen op 4 oktober 1944 t.g.v. granaatscherf op Molenweg)
- Jan Rijk, 34 jaar, Molenweg 236 (omgekomen op 4 oktober 1944 t.g.v. bominslag op zijn huis)
- Hendrikus Gerardus Linders, 40 jaar, Voorstadslaan 128 (omgekomen op 7 oktober 1944, op Laarsedam te Hees door granaatscherf getroffen)
- Jantje van de Water, 5 jaar, Dennenstraat 30 (overleden aan zware verwondingen door explosie van munitie)
- Wil C. van der Burgt, 21 jaar, Kerkpad 6 (gesneuveld op 16 oktober 1944 als lid van de Prinses Irene Brigade te Overloon
- J.J. Hubrechtse, 44 jaar, Bredestraat 27 (gesneuveld op 16 april 1945 in Bad Oldesloe (D), in Duitse militaire dienst omgekomen)
- Tine Ruth Geurtsen, 7 jaar, Kerkpad 30 (verongelukt op 29 mei 1945 door Brits militair voertuig)
- Petrus Albertus Otten, 21 jaar, Bredestraat 181 (omgekomen op 29 oktober 1947 te Echteld bij bommenruimen)
We danken de sponsoren van de herdenkingsplaquette hartelijk voor hun bijdragen:
- ANAC, Energieweg 100, 6541 CZ, Nijmegen
- Bloemsierkunst Krayenhof, Krayenhofflaan 32, 6541 PT Nijmegen
- Eki BV, De Biezen 1, 6541 BN Nijmegen
- Godschalk Steenhouwerij, Ambachtsweg 21, 6541 DA Nijmegen
- Van Hontem Architecten, Kerkstraat 3, 6543 KE Nijmegen
- Martens Metaal Recycling B.V. Handelsweg 50, 6541 CT Nijmegen
- Sika Weurt, B.V., Bredestraat 62, 6542 SW Nijmegen
- De Sonnaville, B.V. Kerkstraat 95, 9543 KH Nijmegen
- Tachys, Energieweg 47, 6541 CW Nijmegen
- Thoonen Metaalbouw, Bedrijfsweg 9, 6541 DC Nijmegen
- Thoonen Tweewielers, Dennenstraat 69, 6543 JP Nijmegen
- Bob van de Water, Dennenstraat 30, 6543 JV te Nijmegen.
Werkgroep
Jan Brauer (vz)
j.brauer@planet.nl
Henk Termeer
h.termeer@let.ru.nl
Correspondentieadres
Kometenstraat 28
6543 XJ Nijmegen